Expressionisme in glas en baksteen

Bruno Taut en de expressionistische bouwkunst in Duitsland 1914-33 De Amsterdamse School is een variant op de expressionistische bouwkunst, die rond de Eerste Wereldoorlog vooral in Duitsland aansloeg. Krankzinnig utopische ontwerpen, ontsproten uit wilde, hyperindividualistische fantasieën, bestonden naast zwierige, maar praktische arbeiderswoningen en kantoren. Beide kwamen samen in het werk van Bruno Taut, glasarchitect van…

Bauhaus 1919: de volmaakte mens voor een ideale wereld

Honderd jaar geleden werd in de Duitse cultuurhoofdstad Weimar een revolutionaire kunstopleiding geopend met hooggestemde idealen, gestoeld op de middeleeuwse Dombauhütte, een reizende gemeenschap ambachtslieden die gezamenlijk streefden naar een totaalkunstwerk: de gotische kathedraal. Directeur Walter Gropius wilde de tegenstelling opheffen tussen kunstenaar en vakman, maar ook de mens van de toekomst scheppen, die volgens een eigen ritme is ontwikkeld tot harmonische persoonlijkheid. Aan de vakopleiding, met befaamde meesters als Paul Klee en Wassili Kandinsky, speelden muziek, theater en feesten dan ook een even belangrijke rol als leren en werken.

Toulouse-Lautrec en de vrouwen

Henri de Toulouse-Lautrec-Monfa werd in 1864 geboren in Albi, in zuidwest-Frankrijk, als oudste zoon van graaf Alphonse de Toulouse-Lautrec-Monfa en Adèle Tapié de Celeyran. Na de vroege dood van zijn broertje kwam er een definitieve verwijdering tussen de ouders. Toen hij dertien was, brak hij zijn dijbeen bij de val van een paard en een…

Mei 68: de verbeelding aan de macht

In 1968 barstte een bom die al lang in de maak was. Wereldwijde studentenprotesten (in 56 landen, waarvan 22 in Europa), de Praagse Lente, grootschalige rellen na de moord op Martin Luther King, het bloedbad onder studenten vlak voor de Olympische Spelen in Mexico en dat onder burgerrechtendemonstranten in Derry dat de Noord-Ierse burgeroorlog ontketende;…

Max Ernst

               Alchemist van de avant-garde ‘Niemand was zo goed in de zakken van de werkelijkheid binnenstebuiten te keren als Max Ernst,’ zei Tristan Tzara. Van verschillende kunstenaars wordt beweerd dat ze de beste of de invloedrijkste van deze eeuw zijn. In één opzicht geldt dat voor Ernst: hij ontwikkelde een hele reeks technieken die de…

Marilyn Monroe en de Pop Art

Al in 1962 gebruikten Engelse en Amerikaanse Pop Art-kunstenaars de beeltenis van Marilyn Monroe als symbool van de massamedia in de consumptiemaatschappij, zoals Richard Hamilton, Andy Warhol, Roy Lichtenstein en James Rosenquist. Ook aan de Pop Art gelieerde kunstenaars uit Frankrijk, Duitsland, Italië en België gebruikten Monroe of een deel van haar als uitdrukking van…

Het perspectief van onze eeuw

Kort voor en na 1900 zet een ware vloedgolf aan wetenschappelijke ontdekkingen en uitvindingen de wereld op zijn kop. De wereld weet het alleen nog niet; pas in de loop van vele jaren raakt de mensheid vertrouwd met die nieuwe inzichten. Maar kunstenaars van vlak voor de Eerste Wereldoorlog brengen al effecten teweeg die wis-…

Courtisanes in Parijs 1840-1900

Courtisanes, cocottes, demi-mondaines – de luxe prostituees van negentiende-eeuws Parijs waren sterke, zelfstandige vrouwen die hun eigen wetten en prijzen stelden. Bankiers, hertogen, magnaten en koningen lieten maar wat graag fortuinen wegsmelten door hun favorieten te bedelven onder juwelen, kastelen, kunstcollecties en natuurlijk japonnen. Een aantal van deze ambitieuze zakenvrouwen staat bekend als de Grandes…