Alma Mahler was een van de belangrijkste muzen van de kunsten in Wenen rond 1900 en had affaires en huwelijken met vele beroemde kunstenaars.
Expressionisme in glas en baksteen
Bruno Taut en de expressionistische bouwkunst in Duitsland 1914-33 De Amsterdamse School is een variant op de expressionistische bouwkunst, die rond de Eerste Wereldoorlog vooral in Duitsland aansloeg. Krankzinnig utopische ontwerpen, ontsproten uit wilde, hyperindividualistische fantasieën, bestonden naast zwierige, maar praktische arbeiderswoningen en kantoren. Beide kwamen samen in het werk van Bruno Taut, glasarchitect van…
Bauhaus 1919: de volmaakte mens voor een ideale wereld
Honderd jaar geleden werd in de Duitse cultuurhoofdstad Weimar een revolutionaire kunstopleiding geopend met hooggestemde idealen, gestoeld op de middeleeuwse Dombauhütte, een reizende gemeenschap ambachtslieden die gezamenlijk streefden naar een totaalkunstwerk: de gotische kathedraal. Directeur Walter Gropius wilde de tegenstelling opheffen tussen kunstenaar en vakman, maar ook de mens van de toekomst scheppen, die volgens een eigen ritme is ontwikkeld tot harmonische persoonlijkheid. Aan de vakopleiding, met befaamde meesters als Paul Klee en Wassili Kandinsky, speelden muziek, theater en feesten dan ook een even belangrijke rol als leren en werken.
Toulouse-Lautrec en de vrouwen
Henri de Toulouse-Lautrec-Monfa werd in 1864 geboren in Albi, in zuidwest-Frankrijk, als oudste zoon van graaf Alphonse de Toulouse-Lautrec-Monfa en Adèle Tapié de Celeyran. Na de vroege dood van zijn broertje kwam er een definitieve verwijdering tussen de ouders. Toen hij dertien was, brak hij zijn dijbeen bij de val van een paard en een…
Mei 68: de verbeelding aan de macht
In 1968 barstte een bom die al lang in de maak was. Wereldwijde studentenprotesten (in 56 landen, waarvan 22 in Europa), de Praagse Lente, grootschalige rellen na de moord op Martin Luther King, het bloedbad onder studenten vlak voor de Olympische Spelen in Mexico en dat onder burgerrechtendemonstranten in Derry dat de Noord-Ierse burgeroorlog ontketende;…
Mata Hari 1876-1917
Margaretha Geertruida Zelle (Griet) werd in Leeuwarden geboren in 1876. Haar vader Adam Zelle dreef een goedlopende hoedenzaak en verdiende met speculeren een klein fortuin, waar hij zijn gezin flink van liet profiteren. Bij een verkeerde speculatie leed hij echter bankroet, waarop hij naar Amsterdam vluchtte. Een jaar later keerde hij terug, maar toen overleed…
Max Ernst
Alchemist van de avant-garde ‘Niemand was zo goed in de zakken van de werkelijkheid binnenstebuiten te keren als Max Ernst,’ zei Tristan Tzara. Van verschillende kunstenaars wordt beweerd dat ze de beste of de invloedrijkste van deze eeuw zijn. In één opzicht geldt dat voor Ernst: hij ontwikkelde een hele reeks technieken die de…
Marilyn Monroe en de Pop Art
Al in 1962 gebruikten Engelse en Amerikaanse Pop Art-kunstenaars de beeltenis van Marilyn Monroe als symbool van de massamedia in de consumptiemaatschappij, zoals Richard Hamilton, Andy Warhol, Roy Lichtenstein en James Rosenquist. Ook aan de Pop Art gelieerde kunstenaars uit Frankrijk, Duitsland, Italië en België gebruikten Monroe of een deel van haar als uitdrukking van…
Cartografie
Geschiedenis van de cartografie in afbeeldingen, van de oudheid tot de zestiende eeuw. De Gouden Eeuw van de cartografie was wel die van de tweede helft zestiende eeuw tot eind zeventiende eeuw in de Lage Landen, op papier gedrukt in plaats van op perkament getekend. De Mercator-projectie werd door de hele twintigste eeuw bijgesteld dan…
Het perspectief van onze eeuw
Kort voor en na 1900 zet een ware vloedgolf aan wetenschappelijke ontdekkingen en uitvindingen de wereld op zijn kop. De wereld weet het alleen nog niet; pas in de loop van vele jaren raakt de mensheid vertrouwd met die nieuwe inzichten. Maar kunstenaars van vlak voor de Eerste Wereldoorlog brengen al effecten teweeg die wis-…
Courtisanes in Parijs 1840-1900
Courtisanes, cocottes, demi-mondaines – de luxe prostituees van negentiende-eeuws Parijs waren sterke, zelfstandige vrouwen die hun eigen wetten en prijzen stelden. Bankiers, hertogen, magnaten en koningen lieten maar wat graag fortuinen wegsmelten door hun favorieten te bedelven onder juwelen, kastelen, kunstcollecties en natuurlijk japonnen. Een aantal van deze ambitieuze zakenvrouwen staat bekend als de Grandes…
over tijd- en ruimtekunsten 